Ο γνωστός σε όλους μας Οβελίξ συνήθιζε να λέει: " Είναι τρελλοί αυτοί οι Ρωμαίοι!". Αν κανείς κάνει μια βόλτα στην πρωτεύουσα της πΓΔΜ θα αναφωνήσει: "Είναι τρελλοί αυτοί οι Σκοπιανοί!". Τι άλλο θα μπορούσαμε να πούμε όταν τα κτίρια που κατασκευάζονται στην πόλη φέρνει στο νου την "Κατοικία των Θεών"; (βλ. ομώνυμο εικονογραφημένο της σειράς Αστερίξ).
Ομολογουμένως, η πόλη των Σκοπίων χρειαζόταν την ανοικοδόμηση για να αποτινάξει από πάνω της τη ρετσινιά της φτωχής πρώην Γιουγκοσλαβικής πόλης, ενδυόμενη "ευρωπαϊκή φορεσιά". Οι αντίπαλοι του Νίκολα Γκρουέφσκι, οι οποίοι τον κατηγορούν εδώ και πολύ καιρό για λαϊκιστικό εθνικισμό, δύσκολα θα επικροτήσουν τον οικοδομικό 'οργασμό' τον οποίο η κυβέρνηση έχει βαφτίσει 'Σκόπια 2014'. Ωστόσο, με τις εκλογές προ των πυλών, ο Γκρουέφσκι χωρίς αμφιβολία θα δρέψει τις δάφνες για όλα τα νέα κτίρια που ξεφύτρωσαν στο κέντρο της πόλης.
Στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων σύντομα θα τοποθετηθεί ένα τεράστιο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, άσχετα από το γεγονός ότι οι περισσότεροι Σκοπιανοί πραγματικά δε δίνουν δεκάρα για αυτόν. Όμως, θα λάβουν μεγάλη ικανοποίηση βλέποντας εμάς, τους Έλληνες, να παθαίνουμε αμόκ με την τοποθέτηση του αγάλματος αυτού.. Μουσεία, τρούλοι, ένα νέο υπουργείο Εξωτερικών, μια γέφυρα στολισμένη με αγάλματα λεόντων και, όπως στον Αστερίξ, μια αψίδα θριάμβου, ξεφυτρώνουν σα μανιτάρια στο κέντρο της πόλης. Ορισμένα από τα κτίρια ταιριάζουν με το γενικό τοπίο, αλλά το νέο συνταγματικό δικαστήριο (στη φωτογραφία), με τους στιβαρούς κορινθιακούς κίονες του, αποτελεί το άκρον άωτον της Σκοπιανής μεγαλομανίας.
Και οι μουσουλμάνοι Αλβανοί ωστόσο δεν υστερούν στην ανοικοδόμηση της πόλης. Κάθε φορά που προτείνεται η οικοδόμηση ή ανοικοδόμηση ενός χριστιανικού ναού στα Σκόπια, οι Αλβανοί απαιτούν και ένα νέο τζαμί, προσθέτοντας νέες εντάσεις στις ήδη υπάρχουσες ανάμεσα στις δύο εθνότητες.
Αρκεί να θυμηθούμε τα πρόσφατα επισόδεια στο φρούριο Καλέ στα Σκόπια, όπου και εμφανίστηκε από το πουθενά ο σκελετός μιας χριστιανικής εκκλησίας (φωτογραφία). Οι Σκοπιανές αρχές ισχυρίστηκαν ότι το κτίριο είναι απλώς ένα μουσείο με τη αρχιτεκτονική μορφή εκκλησίας. Τι είπαν οι Αλβανοί; Ισχυρίστηκαν πως κάτω από την αρχική εκκλησία βρίσκεται μια παλαιότερη Ιλλυρική κατασκευή και επειδή οι ίδιοι είναι απόγονοι των Ιλλυριών, όπως αρέσκονται να λένε, η τοποθεσία θα πρέπει να περάσει στα δικά τους χέρια! Η κατασκευή του μουσείου/εκκλησίας έχει πλέον σταματήσει, αλλά το θέμα αποκαλύπτει την ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ των δύο κοινοτήτων της πΓΔΜ, στην οποία η θρησκεία, η ταυτότητα, η γη και η ισχύς είναι βαθύτατα συνυφασμένες. Μέσα από την ανέγερση αγαλμάτων ιστορικών προσωπικοτήτων και μεγαλοπρεπών δημόσιων κτιρίων, τα Σκόπια προσπαθούν να αναδείξουν την εθνική τους ταυτότητα, μια ταυτότητα, αλίμονο, απατηλή. Επιπλέον, η ανοικοδόμηση στο κέντρο των Σκοπίων δεν έχει καμία σχέση με τις περιοχές που κατοικούνται από Αλβανούς, οι οποίες είναι γεμάτες με εκατοντάδες νέα τζαμιά.
Οι Αλβανοί της πΓΔΜ έχουν τη φήμη ότι είναι πολύ περισσότερο θρησκευόμενοι από ό, τι οι ομόεθνοι τους από την Αλβανία ή το Κοσσυφοπέδιο. Η ανέγερση τζαμιών μάλιστα έχει αρχίσει να ανησυχεί την Αλβανία, όπου οι Αλβανοί της πΓΔΜ χαρακτηρίζονται ως «Ταλιμπάν» σε τηλεοπτικές εκπομπές. Ωστόσο, το DUI, το αλβανικό κόμμα το οποίο συγκυβερνά τη χώρα παρέα με το VMRO-DPMNE του Γκρουέφσκι, έχει αυστηρά κοσμικές ρίζες. Αναρωτιέται κανείς αν υπάρχει κάποιο σχέδιο πίσω από αυτή τη φρενίτιδα οικοδόμησης τζαμιών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα νέο τζαμί δηλώνει όχι μόνο τη δόξα του Ισλάμ, αλλά και ότι η γη πάνω στην οποία στέκεται, είναι αλβανική.
Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους η υπόθεση της εκκλησίας-μουσείο είναι τόσο ευαίσθητη. Αρκετοί Σκοπιανοί λένε ότι συχνά αποσιωπούνται τα παράνομα χτισμένα τζαμιά προς χάριν της κοινωνικής αρμονίας. Γι' αυτό και ενοχλούνται που οι Αλβανοί έκαναν τεράστιο ζήτημα το γεγονός ότι ένα οικοδόμημα μοιάζει απλώς με εκκλησία. Οι Αλβανοί, αντιθέτως, βλέπουν το πρόγραμμα 'Σκόπια 2014' ως ένα σχέδιο "Μακεδονοποίησης" όλων των κατοίκων της πΓΔΜ, ανεξαρτήτου εθνικότητος.
A.I.
Macedonia Hellenic Land.Eu
Macedonia Hellenic Land.Eu
Πηγή: the Economist
φωτογραφίες: Tim Judah
φωτογραφίες: Tim Judah
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου